Stichting Het Vergeten Kind is gisteren een campagne en petitie begonnen om het wisselen van hulpverleners te stoppen. Kinderen die in het jeugdzorgsysteem terechtkomen, krijgen veel hulpverleners te zien. Vooral voor kinderen die op een groep wonen ligt het aantal hoog, zij hebben in hun korte leven gemiddeld 64,6 hulpverleners gehad. Ze worden telkens doorgeplaatst en er zijn verschillen de instanties bij deze kinderen betrokken, wat bijdraagt aan de wirwar van hulpverleners. Het continu wisselen van gezichten is niet goed voor het herstel en de ontwikkeling van kwetsbare kinderen. Ze hebben een veilig en stabiel thuis nodig met vertrouwde gezichten. Het steeds weer opnieuw leren vertrouwen, weer opnieuw over een trauma vertellen en steeds weer een vertrouwenspersoon kwijtraken, is bovenop de trauma’s die ze al hebben, psychisch erg zwaar.
‘Constant nieuwe gezichten, ik crash daarvan’.
Het Vergeten Kind heeft onderzoek uitgevoerd onder 110 kinderen/jongeren van 7 tot en met 24 jaar en 89 hulpverleners (oktober/november, 2019). In het onderzoek geeft meer dan driekwart van de kinderen aan dat ze te vaak hun levensverhaal moeten vertellen. Daardoor voelen kinderen zich niet begrepen en herbeleven ze onnodig vaak nare herinneringen. Ook vinden ze het moeilijk om nieuwe hulpverleners te vertrouwen en hebben ze geen behoefte (meer) om een band op te bouwen met hun begeleiders.Het verwachtingspatroon van deze kinderen is laag, ze rekenen erop dat hulpverleners weer weggaan en vertrouwen daardoor vaak alleen op zichzelf-of zelfs dat niet.
Veel kinderen vinden het lastig om zoveel hulpverleners te hebben, 71% vinden het er té veel. Daarvan vindt 25% dat het door dat hoge aantal hulpverleners ook slechter gaat met hem of haar.“Je bent mijn 40e therapeut, denk je dat jij het verschil kan maken” In het onderzoek vertellen hulpverleners dat het hen meer tijd en moeite kost om een band op te bouwen met de kinderen die al veel hulpverleners hebben gezien voordat ze aan de slag kunnen met de hulpvraag. En die tijd is er niet. Bijna de helft van de begeleiders op een groep (42%) vindt dat ze te weinig tijd voor de kinderen hebben. Dit komt onder andere doordat er veel uren zitten in administratieve taken of omdat ze te veel kinderen hebben om mee te werken.
Waardoor wordt het wisselen veroorzaakt?
Er zijn meerdere oorzaken te benoemen voor de wisseling van hulpverleners:
●Natuurlijk verloop
Voor een hulpverlener blijft het contact met het kind natuurlijk een baan, waarvan je verlof kan nemen en kan wisselen. Wisselingen in hulpverleners komen dan ook altijd voor, door bijvoorbeeld ziekte, zwangerschap of het veranderen van werkgever.
●Stijgende werkdruk
Er zijn echter nog meer wisselingen door de enorm stijgende werkdruk in de (jeugd)hulp. De verantwoordelijkheid voor een kind valt hulpverleners vaak zwaar en er zijn de laatste tijd veel extra taken voor hen bijgekomen. Medewerkers verlaten door deze hoge werkdruk uitgeblust de jeugdsector. Dan moeten er snel invallers gevonden worden.
●Flexibele contracten
Het helpt ook niet dat jeugdhulp vaak per jaar wordt ‘ingekocht’ door de gemeente, wat organisaties dwingt tot flexibele contracten.
●Veel verschillende instanties
Naast de jeugdhulp zijn er bij een gezin vaak veel verschillende instanties betrokken. Het is voor hulpverleners en voor de kinderen zelf niet altijd duidelijk wie waarvoor verantwoordelijk is.
●Door verhuizen van uit huis geplaatste kinderen
Een andere reden dat kinderen veel hulpverleners te zien krijgen, is het aantal doorverhuizingen binnen de jeugdhulpverlening. Gemiddeld zijn de uit huis geplaatste kinderen uit het onderzoek ‘Constant nieuwe gezichten, ik crash daarvan’ zes keer verplaatst, maar de aantallen kunnen nog hoger oplopen. Sommigen zijn wel twintig keer verhuisd. Drie op de vijf jongeren hebben dan ook afscheid moeten nemen van een hulpverlener die ze nog niet wilden missen.
Hoe kan de situatie worden verbeterd?
Het is niet eenvoudig om tot een oplossing te komen voor deze problematiek; daarvoor is die te complex. Er is dan ook geen kant-en-klaar antwoord om het wisselen van hulpverleners te stoppen. In het bovengenoemde onderzoek ‘Constant nieuwe gezichten, ik crash daarvan ́ hebben kinderen/jongeren en hulpverleners zelf adviezen geformuleerd om het wisselen van hulpverleners te stoppen. Het Vergeten Kind heeft in een eigen statement vier aanbevelingen geformuleerd, waarvan ze denken dat ze eraan bijdragen om het stoppen van wisselende gezichten te realiseren:
●Stop met het doorverhuizen
Kinderen hebben behoefte aan stabiliteit. Bij voorkeur blijven ze thuis. Kan dit niet, plaats kinderen dan op de juiste plek, waardoor ze niet telkens hoeven te verhuizen en opnieuw relaties moeten aangaan. Zoek een plek dicht bij huis en breng de zorg naar het kind.
●Bied kinderen een vaste vertrouwenspersoon
Ieder kind heeft recht op iemand die er onvoorwaardelijk voor hem/haar is. Die het kind volgt, waar het ook woont, en die opkomt voor de belangen van het kind. Bij voorkeur iemand uit het netwerk die een grotere rol krijgt bij de zorg voor voor het kind.
●Benut als hulpverleners de ruimte om te doen wat nodig is
Elk kind wil gehoord en gezien worden door iemand die luistert en daar ook echt wat meedoet. Dit vraagt om professionals met aandacht en tijd voor het kind en met ruimte om te reflecteren en te leren. Stop met professionele afstand en zet de behoefte van het kind centraal.
●Maak afspraken voor de lange termijn
Bied continuïteit als duidelijk is dat langdurige ondersteuning nodig is. En geef ook continuïteit aan hulpverleners, door vaste contracten te bieden. Dit kan als zorgaanbieders (meerjarige) financiële zekerheid krijgen van gemeenten.
Met de campagne en de petitie vragen ze politici en beleidsmakers om dit onderwerp met voorrang op te pakken en over te gaan tot concrete acties die tot verandering leiden. Het Vergeten Kind agendeert het probleem nu, want het moet anders en de stichting laat pas los wanneer dit probleem echt serieus wordt aangepakt en verandering daadwerkelijk in gang is gezet.
Stop het wisselen van hulpverleners
Met de campagne en de petitie roept Het Vergeten Kind op om de jeugdzorg zo te organiseren, dat kinderen substantieel minder verschillende gezichten zien dan nu het geval is.“Met de petitie willen we duidelijk maken dat het onacceptabel is dat hulpverleners hun werk niet goed kunnen doen waardoor het kind steeds verder getraumatiseerd wordt. We willen concrete acties die tot echte verandering en verbetering van de jeugdzorg leiden”, aldus directeur van Stichting Het Vergeten Kind Margot Ende-van den Broek.
Stop het wisselen van hulpverleners en teken de petitie op www.hetvergetenkind.nl
Over Het Vergeten Kind
Het Vergeten Kind zet zich in voor kinderen in Nederland die het moeilijk hebben, omdat er thuis veelproblemen zijn. Soms is de situatie zo ernstig dat ze niet meer bij hun ouders wonen. Het doel is dat al deze kinderen zich gehoord en gezien voelen, zij op een veilige en stabiele plek wonen en zich positief kunnen ontwikkelen. Zodat ze hun eigen plek vinden in de maatschappij.
Om kinderen nu, maar ook structureel te helpen, werkt de stichting volgens twee pijlers:
1) directe kinderhulp waardoor ze ‘gewoon kind’ kunnen zijnen middels korte interventies toch ook fijne herinneringen maken
2) agendering van urgente problemen inde jeugdzorg en strijden voor duurzame verbeteringen.
Podcastserie ‘Mijn leven is geen leuk kinderboek’
In de driedelige podcastserie ‘Mijn leven is geen leuk kinderboek’ hoor je actrice Angela Schijf, Tweede Kamerlid Attje Kuiken, en muzikant Glen Faria in gesprek met ervaringsdeskundigen en leden van de jongerenraad van Het Vergeten Kind; Danisha, Daan en Annemara. In deze podcast vertellen ze hoe het is om op te groeien in een jeugdzorgsysteem waarin hulpverleners constant wisselen.
Je kunt de podcasts hier beluisteren;
Campagne
De landelijke agenderingscampagne start maandag 13 januari en eindigt exact een maand later met het aanbieden van de petitie aan beleidsmakers en politici op donderdag 13 februari. Binnen deze campagneperiode organiseert de stichting de ‘Week van Het Vergeten Kind 2020’ van woensdag 29 januari t/m dinsdag 4 februari. Deze data hebben relatie met de sterf-en geboortedag van Guusje Nederhorst. (Van 2007/2013 heette de stichting de Guusje Nederhorst Foundation.)