Het wordt de komende week Siberisch koud, dus het zou zomaar kunnen dat je besluit om het natuurijs op te gaan! Doe dit echter nooit onvoorbereid! Helaas vallen er ieder jaar nog gewonden op het ijs, soms zelfs met dodelijke afloop. Hieronder vertel ik je aan welke “regels” je je moet houden!
Ga nooit alleen het natuurijs op!
Het is bij natuurijs te gevaarlijk om alleen op pad te gaan, doe dit dan ook echt niet. Zorg altijd dat je minimaal met z’n tweeën bent en nog liever met een iets grotere groep. Laat ook altijd aan de mensen thuis weten waar je gaat schaatsen, zodat men weet waar je bent!
Bekijk de lokale ijssituatie
De kwaliteit van natuurijs verschilt per regio. Als je de locatie waar je gaat schaatsen zelf niet (zo goed) kent, informeer dan bij de lokale ijsclub of je het natuurijs in de buurt veilig genoeg is, om op te gaan schaatsen. Je kunt ook kijken op schaatsen.nl/natuurijs voor meer informatie. Kom je onderweg andere schaatsers tegen, vraag hen dan vooral naar de omstandigheden op het ijs.
Neem touw, een ijspriem, ijsstok en een fluitje mee
Met een ’Natuurijs Veiligheidsset’, bestaande uit een speciale ijspriem en een stuk touw, kun je jezelf uit een wak trekken of een ander helpen die in de problemen is geraakt. Met een ijsstok kun je de dikte van het ijs testen, en met het fluitje kun je op afstand mensen laten weten waar je bent als je hulp nodig hebt. Wees niet eigenwijs en neem dit echt mee!
Neem een EHBO set mee
Je zult merken dat het soms heel verstandig is als je wat pleisters en verband bij je hebt. De ijzers van andermans schaats kunnen je verwonden en dan ben je blij als je het even snel kunt verzorgen. Ook is het een goed plan om isolatiefolie bij je te hebben; mocht er sprake zijn van onderkoeling, dan kun je in ieder geval handelen.
Hoofdbescherming is een must
Draag een helm tijdens het schaatsen. Je kunt zelf vallen, maar ook andere schaatsers en oneffenheden in het ijs kunnen hier helaas voor zorgen. Een helm beschermt je hoofd als je valt en draagt zo bij aan het voorkomen van (hersen)letsel. Als je schaatst met een helm is het belangrijk dat de helm een val op het hoofd goed opvangt, dat deze geen puntige vorm aan de achterkant heeft en dat er geen schaatsijzer doorheen kan komen.
Kleed je extra warm aan bij extreme kou
Draag als het extreem koud is altijd winddichte kleding, een bivakmuts, een skibril en gebruik watervrije vaseline voor je gezicht. Neem een rugzakje mee om spullen in op te bergen als het ineens warmer is.
Zorg voor goed passende en scherpe schaatsen
Scherpe schaatsen zorgen voor meer grip op het ijs en hierdoor sta je dus veel stabieler. Controleer je schaatsen regelmatig, zodat je niet vlak voor vertrek nog maatregelen moet nemen. Schaatsen horen ook strak te zitten, zorg daarom voor passende schaatsen.
Neem een mobiele telefoon en reserve kleding mee
Neem een mobiele telefoon en een extra set kleding mee. Zorg dat alles waterdicht verpakt in een rugzak zit. Je kunt dit echt niet missen als er een noodgeval is! Gebruik je mobiele telefoon niet tijdens het schaatsen, dat leidt enorm af en is gevaarlijk.
Schaats alleen op ‘goedgekeurd’ ijs!!!
Ondergelopen stukken land, maar ook de landijsbanen van ijsclubs zijn de plaatsen waar snel (en veilig) geschaatst kan worden. Op schaatsen.nl/natuurijs kun je vinden natuurijsbanen open zijn.
Let op kleurveranderingen, randen en scheuren in het ijs
Bij kleurverandering van het ijs kan de kwaliteit van het ijs ook anders (en soms dus een stuk slechter) zijn. Wees bij aangevroren randen met een afwijkende (geelwitte) kleur bedacht op windwakken. Deze kunnen ook bij strenge vorst lang open blijven en van een behoorlijke omvang zijn. Zijn ze toch dichtgevroren, dan kunnen ze toch een te dun laagje ijs hebben. Let ook zeker op scheuren in het ijs. Als je daar in blijft hangen met een schaats of vast blijft zitten dan kan je heel hard vallen. Probeer altijd zoveel mogelijk dwars met je schaats over de scheuren heen te gaan.
Let extra op bij bruggen, vogels, riet, waterplanten en overhangende takken
Bij bruggen, vogels, riet, waterplanten en overhangende takken van bomen is het ijs meestal onveilig. Let bij lage bruggen ook op dat je je hoofd niet stoot. Zelfs een lichte botsing kan leiden tot ernstige verwondingen. Pas bij een brug ook goed op met je rugzak, deze kan namelijk blijven haken achter de brug….en dan val je!
Zorg voor voldoende afstand
Ga nooit naast elkaar rijden, maar altijd achter elkaar en met voldoende (10 meter) tussenruimte. Je kunt dan veel beter zien wat er voor je aan de hand is met het ijs en indien nodig heb je voldoende ruimte om uit te wijken. Schaats ook altijd aan de goede kant en nooit tegen de stroom in.
IJs aan de walkant is altijd zwakker
Neem een grote stap als je op het ijs stapt en kijk altijd goed waar anderen veilig het ijs opgegaan zijn. Aan de zonkant is het ijs ook een stuk dunner aan de walkant!
Windwakken
Vaak worden windwakken aangegeven door een rand, die een andere kleur (geelwit) heeft. Pas bij een laagstaande zon extra op, je ziet alles dan minder goed, waardoor je de randen van een windwak ook niet goed kunt onderscheiden van de rest van het ijs.
Mist
Tijdens mist heb je vaak onvoldoende zicht op grote wakken en zwakke plekken van het ijs. Wacht dus liever tot de mist weer weggetrokken is, voordat je het ijs op gaat.
Voor het donker thuis
In het donker schaatsen is echt levensgevaarlijk. Je kunt slecht en zwak ijs niet herkennen en mocht je door het ijs zakken, dan kun je je in het donker niet of slecht oriënteren. En als dat laatste gebeurt, kunnen hulpverleners je ook moeilijk vinden (en helpen) als het nodig is! Voor het donker naar huis dus aub!
Sneeuw op het ijs: niet schaatsen!
Als er sneeuw is gevallen en het ijs is niet geveegd, is het levensgevaarlijk om te gaan schaatsen. Belangrijk om te weten: Ben je onder het ijs gekomen en ligt er geen sneeuw op het ijs, zwem dan naar de donkere plek, hier ben je door het ijs gegaan. Ben je onder het ijs gekomen en is het besneeuwd, dan moet je naar het lichte gedeelte zwemmen. Maar gewoon liever niet schaatsen als er sneeuw ligt!
Twijfel: omdraaien en terug!
Neem geen risico’s. Soms kan een geplande afstand te hoog gegrepen zijn, en als je vermoeid raakt kun je minder alert reageren. De kans op valpartijen is dan groter en het is dan dus gewoon levensgevaarlijk!
Afbeelding: Pixabay