Recensie: Opvoeden & autisme

Het boek Opvoeden & autisme, uitgegeven door Acco, voelt als een warme arm om je schouder op het moment dat je het nodig hebt. Het is geen zwaar theoretisch werk en ook geen simplistisch zelfhulpboek met goedbedoelde clichés. In plaats daarvan biedt het een eerlijke, toegankelijke en praktische gids voor ouders die elke dag hun weg proberen te vinden in het opvoeden van een kind met autisme.

Wat meteen opvalt, is de toon van het boek. Die is rustig, steunend en menselijk. Geen belerend advies of ingewikkelde psychologische modellen, maar een duidelijke, warme stem die je als ouder serieus neemt. De schrijvers – een team van experts uit de praktijk én wetenschap – nemen je mee in herkenbare situaties, zonder te oordelen of te generaliseren.

Een sterk model: voelen, denken, doen

De kern van het boek draait om het zogenaamde “voelen-denken-doen-model”. Dat klinkt misschien als een methode, maar het wordt nergens technisch of rigide uitgewerkt. Integendeel, het nodigt je als ouder juist uit tot reflectie. In plaats van te focussen op het gedrag van je kind, leer je eerst om stil te staan bij wat er in jou gebeurt. Wat voel je als je kind een driftbui heeft? Wat denk je op het moment dat iets uit de hand loopt? En hoe reageer je vervolgens?

Door deze drie stappen te verkennen, leer je patronen herkennen in je eigen handelen. Dat is confronterend, maar ook bevrijdend. Je hoeft het niet perfect te doen, maar je kunt wél bewustere keuzes maken – keuzes die recht doen aan jezelf én aan je kind.

Wetenschappelijk onderbouwd, maar nooit afstandelijk

Wat dit boek bijzonder maakt, is de manier waarop het wetenschap en praktijk combineert. De auteurs hebben allemaal ervaring in het werken met kinderen met autisme, maar ook met hun ouders. Ze baseren zich op actuele inzichten over autisme, maar doen dat zonder vakjargon of academisch taalgebruik. Alles is teruggebracht tot wat er écht toe doet in de dagelijkse realiteit van gezinnen.

De uitleg over prikkelverwerking, behoefte aan voorspelbaarheid, sociale kwetsbaarheid en communicatie wordt telkens gekoppeld aan herkenbare situaties uit het leven van ouders. Daarmee wordt het geen abstracte verhandeling, maar een hulpmiddel dat je direct in je eigen leven kunt toepassen.

Veel ruimte voor herkenning en eigenheid

Een groot pluspunt van Opvoeden & autisme is dat het geen “oplossingenboek” wil zijn. Je vindt er geen kant-en-klare strategieën voor gedragsproblemen of stappenplannen die je klakkeloos kunt volgen. In plaats daarvan wordt de nadruk gelegd op het proces dat je als ouder zelf doormaakt: zoeken, proberen, vallen, opstaan, leren en doorgaan.

De vele fragmenten met ervaringen van andere ouders zorgen ervoor dat je je niet alleen voelt. De onzekerheid, frustratie, liefde en vermoeidheid die zo kenmerkend zijn voor het opvoeden van een kind met autisme worden niet weggepoetst, maar juist erkend en benoemd. Dat maakt dit boek ontzettend menselijk.

Praktische opzet en bruikbare oefeningen

Naast de inhoudelijke hoofdstukken bevat het boek ook reflectievragen en oefeningen die je helpen om zelf aan de slag te gaan. Je kunt ze gebruiken om inzicht te krijgen in je eigen patronen, of als startpunt voor een gesprek met je partner, een hulpverlener of zelfs je kind. Acco biedt bovendien aanvullende werkbladen die je gratis kunt downloaden, wat het boek nog praktischer maakt.

De vormgeving is overzichtelijk en prettig: het boek is niet te dik, bevat duidelijke kleuraccenten en is opgedeeld in goed behapbare hoofdstukken. Je hoeft het niet in één keer uit te lezen – het nodigt juist uit tot langzaam doorwerken, op een manier die past bij jouw tempo.

Warm aanbevolen door ouders én professionals

Niet alleen ouders zijn enthousiast over dit boek. Ook professionals uit de jeugdzorg, het onderwijs en de logopedie gebruiken Opvoeden & autisme als hulpmiddel in hun werk. Op Bol.com zijn recensies lovend: lezers noemen het “herkenbaar”, “concreet” en “een gids die niet zegt wat je moet doen, maar je laat voelen dat je goed bezig bent”.

In recensies van onder meer NBD Biblion en Vlaamse logopedisten wordt het boek geroemd om de combinatie van inhoud en betrokkenheid. Het is geschikt voor ouders die net met een diagnose te maken krijgen, maar ook voor wie al langer in het traject zit en behoefte heeft aan hernieuwde rust en richting.

Conclusie: geen handleiding, maar een houvast

Opvoeden & autisme is geen stappenplan naar perfect ouderschap – en dat is precies wat het zo sterk maakt. Het erkent dat opvoeden nooit vlekkeloos verloopt, zeker niet als autisme een rol speelt. Het biedt geen pasklare antwoorden, maar wel vertrouwen, inzichten en concrete handvatten die je helpen om met mildheid naar jezelf en je kind te kijken.

Voor ouders die zich vaak afvragen of ze het wel goed doen, is dit boek een bemoedigend antwoord. Niet omdat het zegt dat je alles al weet, maar omdat het laat zien dat je al heel veel in huis hebt. Je hoeft het alleen niet alleen te doen.